Προσαρμογή στο διαζύγιο

Τι προβλήματα μπορούν να παρουσιαστούν όταν χωρίζουν οι γονείς;
Ο χωρισμός των γονέων μπορεί να είναι μια τραυματική εμπειρία για τους γονείς μπορεί όμως να είναι και ανακούφιση γι αυτούς. Αντίθετα στην περίπτωση των παιδιών, ο χωρισμός των γονέων, έχει σχεδόν πάντα αρνητικές επιπτώσεις. Τα παιδιά μερικές φορές αισθάνονται υπεύθυνα για τον χωρισμό των γονιών τους ή αισθάνονται ότι έχουν την ευθύνη να τους κάνουν να ξανασμίξουν. Είναι σημαντικό για τα παιδιά να γνωρίζουν ότι θα εξακολουθήσουν να έχουν δυο γονείς, που θα τα φροντίζουν και θα τα αγαπούν έστω και αν οι γονείς τους δεν ζουν πια μαζί. Ο πιο σημαντικός παράγοντας που θα καθορίσει την καλή προσαρμογή των παιδιών στην μετά το διαζύγιο εποχή, είναι το κατά πόσο καλά συνεργάζονται οι γονείς στον γονικό τους ρόλο. Η δέσμευση αυτή των γονιών προς τα παιδιά τους είναι πολύ σημαντική και αναγκαία για την καλή ανάπτυξη των παιδιών.

Ποια είναι μερικά από τα προειδοποιητικά συμπτώματα που θα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς;
Συνήθως τα παιδιά και οι έφηβοι δεν εκδηλώνουν τον πόνο τους αμέσως. Μπορεί να δίνουν την εντύπωση ότι έχουν ξεπεράσει το πρόβλημα και αργότερα η στενοχώρια τους μπορεί να ξαναπαρουσιαστεί. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το διαζύγιο είναι μια διαδικασία οι επιπτώσεις της οποίας ψυχολογικά διαρκούν αρκετό καιρό μετά τον χωρισμό των γονέων. Μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους τα παιδιά μπορεί να εκδηλώσουν την βαθιά τους θλίψη από το διαζύγιο είναι οι εξής:
• Εκδηλώνουν συμπεριφορά που δεν είναι ανάλογη με την ηλικία τους. Με τον τρόπο αυτό θέλουν να δείξουν στους γονείς τους ότι δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση και ότι χρειάζονται στοργή και φροντίδα ώσπου να συγκεντρώσουν ξανά τις δυνάμεις τους.
• Προσπαθούν να πετύχουν πολύ υψηλή επίδοση στο σχολείο, ώστε να κρύψουν το γεγονός ότι πραγματικά υποφέρουν.
• Δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν στο σχολείο, με τη σκέψη τους διαρκώς προσκολλημένη στα προβλήματα του σπιτιού και των γονέων.
• Προσπαθούν να προστατέψουν τον γονιό τους, τον αδελφό, ή την αδελφή τους και προσφέρουν συνεχώς και υπεβολική φροντίδα σε κάποιον που νομίζουν ότι είναι αδύναμος (ακόμα και σε έναν από τους δύο γονείς).
• Εκδηλώνουν την ώρα του παιχνιδιού, θυμό ή βία συμπεριφορά ενάντια στα παιχνίδια στα αδέλφια ή στους γονείς.

Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς;
• Εξηγώντας στο παιδί ότι δεν είναι υπεύθυνο για ότι συμβαίνει.
• Απαντώντας σε ερωτήσεις, με απλά λόγια και ειλικρίνεια και λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη του παιδιού σε ζητήματα που το αφορούν.
• Δείχνοντας αποδοχή απέναντι στα συναισθήματα του παιδιού, αλλά ταυτόχρονα οριοθετώντας τη συμπεριφορά του.
• Προσπαθώντας να κατανοήσουν πως ακριβώς αισθάνεται το παιδί τους, αφήνοντάς το να κλάψει ή να εκφράσει το θυμό του με ασφαλή τρόπο.
• Παροτρύνοντας το παιδί να μιλήσει σε κάποιον που εμπιστεύεται.
• Διατηρώντας τους κανόνες και το πρόγραμμα που υπήρχε στο σπίτι και πριν το διαζύγιο.
• Περιορίζοντας τις αλλαγές στις απολύτως απαραίτητες (σχολείο, φίλους, κατοικίδια ζώα, πολύτιμα αντικείμενα).
• Εκφράζοντας με ειλικρίνεια τα δικά τους συναισθήματα και δείχνοντας στο παιδί πως αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι προβλήματα και δυσκολίες από τον χωρισμό.
• Ενημερώνοντας το σχολείο ή το δάσκαλο του παιδιού για το τι συμβαίνει.

Θα πρέπει οι γονείς να ζητήσουν συμπαράσταση σε δύσκολες στιγμές;
Όλοι οι άνθρωποι χρειάζονται χρόνο για να προσαρμοστούν σε αλλαγές και να αντιμετωπίσουν συναισθήματα θλίψης και απώλειας. Τα παιδιά και οι νέοι μπορεί να μη θέλουν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους στους γονείς τους από φόβο να μην τους στενοχωρήσουν ή τους θυμώσουν. Από την άλλη μεριά τα συναισθήματα των γονέων μπορεί να είναι τόσο έντονα ώστε και οι ίδιοι οι γονείς να μη νιώθουν επαρκώς ήρεμοι για να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες των παιδιών τους. Επομένως η υποστηριχτική ψυχοθεραπεία μπορεί να φανεί χρήσιμη τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς.